เบญ: สีเทียน สีชอล์ค สีพาสเทล

สีเทียน สีชอล์ค สีพาสเทล

หลายวันก่อนไปขุดเอาสีที่ซื้อมาจากเมืองนอกเมื่อนานแล้วมาลองระบายดูเพราะนึกว่าเป็นสีชอล์คหรือไม่ก็พาสเทล มี 12 สี รูปลักษณ์ของสีนั้นไฮโซยิ่งนัก ไส้สีเป็นแท่งขนาดใหญ่กว่าไส้สีไม้อยู่ในด้ามพลาสติกใสยาวกว่าปากกา สีที่ระบายไปเมื่อทู่ก็สามารถหมุนขึ้นมาได้คล้ายแท่งลิปสติก สะดวกแถมไม่เลอะมืออีกด้วย ระบายไปก็เริ่มเอะใจว่ามันไม่ใช่สีชอล์ค เพราะมันไม่มีกลิ่น เนื้อสีก็แข็งมากๆ เป็นมัน ถูสีด้วยนิ้วก็ไม่ผสมเข้าหากัน ภาษาที่กล่องก็เป็นภาษาต่างด้าว (색연필 แปลได้ความว่าดินสอสี) ที่ทำเอางงก็คือพอระบายเนื้อสีหนาหลายชั้นเข้าแล้วสามารถขูดออกได้ จึงไม่น่าจะเป็นดินสอ ก็เลยลองมานั่งทบทวนจากประสบการณ์ แล้วเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างสีทั้งสามชนิดนี้ที่ส่วนมากมีหน้าตาคล้ายๆกันมาเล่าสู่กันฟัง

คุณสมบัติทั่วไป

สีเทียน (Wax Oil Crayon)

เมื่อแรกซื้อแท่งสีมักมาในรูปปลายเรียว ไม่มีกลิ่น เนื้อสีแข็งคล้ายเทียน เป็นมัน ไม่ละลายน้ำ ระบายแล้วขึ้นเงา ขูดเนื้อสีออกได้เมื่อหนา ไม่สามารถ blend สีโดยการถูได้

เกรดธรรมดา---เกรดศิลปิน

สีชอล์ค (Oil Pastel หรือ Oil Crayon)

เกรดธรรมดา เมื่อแรกซื้อแท่งสีมักมาแบบปลายตัด มีกลิ่น เนื้อสีเหนียวกว่าสีเทียน มีทั้งแบบละลายน้ำและไม่ละลายน้ำ ขูดเนื้อสีออกได้เมื่อหนา blend สีโดยการถูได้

เกรดศิลปิน เมื่อแรกซื้อแท่งสีมักมาแบบปลายตัด เนื้อสีเหนียวนุ่มและมีกลิ่นจางกว่าเกรดธรรมดา มีข้อความ Artist(s) Oil Crayon แสดงถึงเกรดศิลปิน มีทั้งแบบละลายน้ำและไม่ละลายน้ำ ขูดเนื้อสีออกได้เมื่อหนา blend สีโดยการถูได้

Soft Pastel---Hard Pastel

สีพาสเทล สีชอล์คฝุ่น หรือเกรยองสี (Chalk Pastel Crayon)

มีทั้งแบบแท่งกลมและแท่งเหลี่ยมแข็ง แบ่งชนิดออกเป็น Soft Pastel และ Hard Pastel มีกลิ่นจางๆ มีสีนุ่มนวล ขณะระบายจะรู้สึกฝืดๆ เนื้อสีจะป่นออกเป็นผงละเอียดคล้ายชอล์ค สามารถ blend สีโดยการถูได้ บางยี่ห้อมีแบบที่ละลายน้ำได้ด้วย สีพาสเทลมีทั้งเกรดศิลปินและเกรดธรรมดา

Soft Pastel มักมาในรูปแท่งกลม(ยกเว้นเกรดธรรมดา) ประกอบด้วยผงเนื้อสีที่มากกว่า Hard Pastel ทำให้สามารถสร้างพื้นผิวได้ดีและมีสีสันนุ่มสบายตา ง่ายต่อการ blend สีโดยการถู (smudging) ด้วยนิ้วมือหรือวัสดุอ่อนนุ่มอื่นๆได้ ผงสีที่ป่นมากๆของ Soft Pastel อาจเป็นปัญหาสำหรับบางคนเหมือนกัน เนื่องจากอาจเกิดการเสียดสีหรือถูไถโดยไม่ตั้งใจจนภาพเลอะ ดังนั้นเมื่อเสร็จงานแล้วสามารถพ่น fixative spray เพื่อรักษาภาพไม่ให้ผงสีหลุดร่วง แต่การพ่นสเปรย์ก็อาจทำให้ภาพมีสีที่หม่นลงได้ การเก็บภาพสีพาสเทลที่ดีที่สุดจึงต้องเก็บให้พ้นฝุ่นละอองและความชื้น

Hard Pastel ลักษณะเป็นแท่งสี่เหลี่ยม ประกอบด้วยผงเนื้อสีที่น้อยกว่าชนิด Soft แท่งสีที่มีเนื้อแข็งทำให้ทำงานได้ง่าย มีโทนสีเข้มสดใส เก็บรายละเอียดงานได้ดีกว่า Soft Pastel เพราะสามารถเหลาให้แหลมได้ นิยมใช้ในการร่างภาพและลงสีฉากหลัง

ดินสอสีพาสเทล

ปัจจุบันสีพาสเทลมีการผลิตให้ใช้งานได้สะดวกยิ่งขึ้นโดยมีลักษณะคล้ายคลึงกับดินสอสีไม้จนแยกแทบไม่ออก แต่ลักษณะไส้เนื้อสีจะเหมือนพาสเทลทุกประการ ต้องสังเกตดูที่ด้ามดินสอจะเขียนว่า Pastel พวกดินสอดรออิ้ง (Drawing) ที่ไส้มีขนาดใหญ่กว่าปกติ สีก็จะนุ่มนวลคล้ายเนื้อพาสเทลเหมือนกัน ข้อดีคือเขียนแล้วไม่ต้องกลัวเลอะมืออย่างชนิดแท่งชอล์ค blend สีโดยการถูได้ตามปกติ และยังสามารถเหลาให้แหลมได้เช่นเดียวกับดินสอสีธรรมดา

ความแตกต่างระหว่างดินสอสีไม้กับดินสอสีพาสเทล คือ คุณสมบัติของไส้ดินสอ ดินสอสีไม้ธรรมดาเมื่อระบายทับกันหลายๆครั้ง สีจะขึ้นเงา และจะไม่สามารถระบายทับได้อีก ผงเนื้อสีไม้แทบจะไม่มีการหลุดร่อนออกจากกระดาษเลย ในขณะที่ดินสอสีพาสเทล ไส้ดินสอจะเป็นเนื้อพาสเทลที่สามารถระบายทับกันได้เรื่อยๆ แต่ผงเนื้อสีไม่ค่อยยึดติดกับผิวกระดาษนักโดยเฉพาะกระดาษผิวเรียบ

********************************************

หลายคนคงรู้จักสีเทียนกันมาตั้งแต่เด็กๆ จริงๆแล้วสีเทียนเป็นสีที่ระบายค่อนข้างยากเพราะเนื้อสีแข็ง ระบายทับได้ไม่กี่ครั้งก็ขึ้นเงา ระบายทับอีกก็ไม่ติดสี สีเทียนเป็นสีที่เหมาะสำหรับเด็กเล็ก เพราะไม่มีกลิ่น ราคาย่อมเยา แท่งสีที่หนาและแข็งทำให้ไม่หักง่าย ใช้ระบายเนื้อที่กว้างได้ดี เหมาะจะให้เด็กเล็กใช้ระบายเล่นเพื่อสร้างประสบการณ์เรื่องสีในปฐมวัย

จำได้ว่าสมัยเด็กๆชอบระบายสีเทียนมาก แต่หงุดหงิดที่มีเฉดสีน้อย ระบายทับก็ไม่ได้ดังใจ เลยเลิกใช้ไปตอนช่วงประถม ต่อมาตอนประถมปลายได้รู้จักสีชอล์ค ก็ใช้สีได้สนุกขึ้น ถูสี ขูดสีได้ดังใจ สีชอล์คมีเทคนิคหลากหลาย ถ้าใช้เป็นจะสนุกมาก ยิ่งภายหลังมีสีชอล์คชนิดที่ละลายน้ำได้ เอ็ฟเฟ็คสีชอล์คก็ยิ่งมีมากขึ้นกว่าเดิม สีชอล์คไม่สามารถใช้เก็บรายละเอียดได้มาก แต่ถ้ามีสมาธิมากพอก็สามารถวาดภาพที่น่าประทับใจได้เหมือนกัน สีชอล์คไม่ค่อยเหมาะสำหรับเด็กเล็กมากๆเพราะมีกลิ่นที่ไม่น่าพอใจเท่าไร แถมเวลาถูสีด้วยนิ้วสีจะเลอะมือคล้ายเปื้อนน้ำมัน ล้างออกยาก สีชอล์คมีแบ่งเป็นเกรดธรรมดาและเกรดศิลปิน ราคาและคุณภาพขึ้นอยู่กับเกรดและยี่ห้อ

ขยับขึ้นมาอีกชนิดก็เป็นสีพาสเทล สีชอล์คฝุ่น หรือเกรยองสี ถ้าใครเคยเขียนรูปด้วยเกรยองสีดำคงนึกออกว่ามันเลอะขนาดไหน เพราะเนื้อสีที่ระบายแล้วออกเป็นผงๆ การเขียนสีพาสเทลจึงต้องระวังเป็นพิเศษ เพราะสามารถเลอะมือจนไปเปื้อนภาพที่กำลังเขียนได้ สีพาสเทลมีลักษณะเป็นแท่งแข็ง แต่ให้เอ็ฟเฟ็คสีที่นุ่มนวลมาก สามารถ blend สีโดยการถูด้วยนิ้วได้ ปัจจุบันสีพาสเทลมีลักษณะคล้ายดินสอสี ทำให้เขียนได้สะดวกกว่าเดิม แถมเส้นยังดูคมไม่ต่างจากดินสอ ศิลปินที่มีชื่อเสียงในบ้านเราก็นิยมใช้ดินสอสีพาสเทลกันอย่างแพร่หลาย

การระบายสีพาสเทลมักไม่นิยมระบายบนกระดาษสีขาว เพราะเนื้อสีที่บางเบาจึงเหมาะจะใช้ระบายบนกระดาษที่มีสีเข้มๆ อาศัยสีของกระดาษเป็นน้ำหนักกลาง แล้วระบายสีพาสเทลให้สว่างขึ้น แต่งน้ำหนักเข้มให้เข้มขึ้นกว่าสีกระดาษไม่มากจะได้ภาพสีที่นุ่มนวล การใช้กระดาษสีมาระบายสีพาสเทลต้องอาศัยความชำนาญมากพอสมควร หากเทียบกับการระบายบนกระดาษสีดำหรือสีกรมท่าซึ่งเป็นสีที่มีน้ำหนักเข้มสุด การระบายบนกระดาษสีเข้มมากๆจะง่ายกว่าเพราะจะถือเอาสีของกระดาษเป็นน้ำหนักเข้มสุดแล้วค่อยระบายสีให้มีน้ำหนักสว่างขึ้นตามลำดับ สีพาสเทลมีทั้งเกรดธรรมดาและเกรดศิลปิน ราคาค่อนข้างแพง

สุดท้ายก็เลยได้ข้อสรุปว่าสีที่ซื้อมาโดยไม่รู้ว่าเป็นสีอะไรนั้น จริงๆแล้วคือ"สีเทียน"นั่นเอง